ถุงน้ำอักเสบบริเวณเข่าด้านใน PES ANSERINUS BURSITIS

ถุงน้ำอักเสบบริเวณเข่าด้านใน PES ANSERINUS BURSITIS

ในบทความนี้เราจะพูดถึงเรื่องของอาการเจ็บเข่าทางด้านในกันครับ อาการนี้ในช่วงเริ่มเป็นแรกๆมักจะไม่รุนแรงจึงเกิดความชะล่าใจและกว่าจะมารักษาอาการก็เป็นมากขึ้นแล้วและทำให้การรักษาต้องใช้ระยะเวลาที่นานขึ้น อาการที่ผมกล่าวถึงคืออาการของ Pes anserinus bursitis เป็นอาการปวดเข่าทางด้านในที่เกิดจากถุงน้ำ(bursa) ที่คั่นระหว่างปุ่มกระดูกขาส่วนล่าง(tibia) และกลุ่มเอ็นกล้ามเนื้อที่เรียกว่า pes anserinus tendon เกิดการเสียดสีจนมีอาการบาดเจ็บหรืออักเสบ(bursitis)

เพื่อความเข้าใจง่ายผมขออธิบายโครงสร้างที่เกี่ยวข้องคร่าวๆดังนี้ครับ

1) กลุ่มเอ็นกล้ามเนื้อ pes anserinus tendon เป็นกลุ่มของเอ็นกล้ามเนื้อ 3 มัด คือ

      1. กล้ามเนื้อ satorius

      2. กล้ามเนื้อ gracilis

      3. กล้ามเนื้อ semimembranosus

2) กระดูกtibia เป็นกระดูกขาท่อนล่างส่วนหัวกระดูกจะบานออกทำให้มีส่วนยื่นออกไปเพื่อรองรับกระดูกต้นขาทำให้เวลาที่มีการงอเหยียดของเข่าสามารถเกิดการเสียดสีกับเอ็นกล้ามเนื้อกลุ่ม pes anserinusได้

3) ถุงน้ำ pes anserine bursa วางตัวอยู่ตรงกลางระหว่างปุ่มกระดูก tibia กับ กลุ่มเอ็นกล้ามเนื้อ pes anserinus tendon ทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้มีการเสียดสีที่มากเกินไปจนเกิดการบาดเจ็บที่กลุ่มเอ็นกล้ามเนื้อ pes anserinus tendon

เมื่อพอเข้าใจโครงสร้างคร่าวๆแล้ว เรามาลองดูกลไกการบาดเจ็บกันครับ

ในทุกๆการเดินการวิ่งหรือกิจกรรมต่างในชีวิตประจำวันมักจะมีการงอเข่าและเหยียดเข่าอยู่เสมอ ในการงอเหยียดนั้นจะมีการเสียดสีกันของtibia กับถุงน้ำ pes anserinus bursa และค่อยๆเกิดการบาดเจ็บเล็กๆน้อยๆที่ไม่ทำให้เกิดความรู้สึกเจ็บปวดใดๆ แต่เมื่อมีการงอเข่าเหยียดเข่าซ้ำๆบ่อยๆจนถุงน้ำมีอาการบาดเจ็บมากขึ้นและรู้สึกได้ถึงอาการบาดเจ็บในที่สุด อาการเจ็บของ pes anserinus bursitis จะเริ่มจากค่อยๆมีอาการเจ็บเข่าทางด้านในแต่ยังสามารถลงน้ำหนักหรือเดินได้อย่างปกติ แต่เมื่อนานๆไปอาการจะค่อยๆเป็นมากขึ้น ระดับอาการเจ็บเพิ่มขึ้นเมื่อเดินขึ้นเนินหรือเดินขึ้นบันได ในขณะเดินขึ้นเนินหรือขึ้นบันไดเข่าจะมีการงอมากกว่าการเดินปกติ ทำให้มีการเสียดสีของปุ่มกระดูกกับถุงน้ำที่มากขึ้น

แต่ในบางกรณีก็เกิดอาการถุงน้ำอักเสบอย่างเฉียบพลันได้ เช่นมีแรงกระแทกโดยตรงไปที่ pes anserinus bursa โดยตรงก็สามารถทำให้เกิดอาการบาดเจ็บได้ ยกตัวอย่างการถูกตี หรือ เดินชนโต๊ะเป็นต้น เมื่อปล่อยทิ้งไว้อาการจะค่อยๆเป็นมากขึ้นเรื่อยๆและเดินลำบากในที่สุด

อาการที่แสดงออกมาคือ

1. รู้สึกว่ากล้ามเนื้อไม่แข็งแรง
2. ท่าทางการเดินเปลี่ยนไป
3. องศาการเคลื่อนไหวของเข่าลดลง
4. อาจมีอาการบวมแดงให้เห็น
5. จะมีอาการเจ็บมากขึ้นเมื่องอเข่า
6. มีจุดกดเจ็บบริเวณเข่าทางด้านใน

1. น้ำหนักตัว
2. อายุ
3. เคยบาดเจ็บที่เข่ามาก่อน
4. เล่นกีฬาที่ต้องวิ่ง เช่น วิ่ง ฟุตบอล
5. ต้องเดินขึ้นลงบันไดหรือเนินอยู่เป็นประจำ

เมื่อเริ่มรู้สึกว่ามีอาการบาดเจ็บเล็กน้อยควรเริ่มดูแลตัวเองทันทีโดยการ…….ประคบเย็น ควรประคบเย็นด้วยตัวเอง 15 นาทีหลังมีอาการ หรือหลังออกกำลังกายเพื่อป้องการการอักเสบเพิ่มขึ้น

พักใช้

ในกรณีที่เป็นไม่มาก มีอาการบาดเจ็บไม่เยอะสามารถลดการใช้งานได้ แต่เนื่องจากว่าเราต้องมีการเดินในทุกๆวันอยู่แล้วจึงแนะนำให้เดินเท่าที่จำเป็นและพยายามหลีกเลี่ยงการเดินขึ้นเนินหรือบันได

สำรวจตัวเอง

พยายามสำรวจตัวเองว่าเราทำอะไรถึงมีอาการบาดเจ็บ ยกตัวอย่าง กรณีมีอาการขณะวิ่ง เราวิ่งแล้วขาเบี่ยงเข้าด้านในมากเกินไปไหม ถ้าใช่ก็ให้พยายามปรับท่าวิ่งเพื่อป้องกันการเกิดอาการในอนาคต

อีกหนึ่งตัวอย่าง มีอาการเจ็บขณะเดินขึ้นเนิน ก็ให้ลองสำรวจตัวเองว่าเรามีการเดินลงน้ำหนักของขาสองข้างเท่ากันหรือไม่ และค่อยๆพยายามปรับการเดิน การยืดกล้ามเนื้อเข่าและสะโพกควรทำเป็นประจำเพื่อป้องกันอาการบาดเจ็บจาการทำกายภาพบำบัด

นักกายภาพบำบัดจะวิเคราะห์ถึงสาเหตุว่าอาการที่เกิดขึ้นเกิดจากอะไร เช่นมีการบาดเจ็บของถุงน้ำที่มีสาเหตุมาจากกล้ามเนื้อบริเวณสะโพกอ่อนแรงทำให้การเดินหรือวิ่งมีการไขว้ขามากเกินไป และเมื่อทราบสาเหตุที่แท้จริงก็จะมีการลดปวดให้หรือแก้ปัญหาอื่นๆเพื่อลดอาการในระยะสั้น รวมถึงเทรนจุดอื่นๆเช่นการเพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อสะโพก ปรับลักษณะการเดินหรือวิ่งเพื่อแก้ปัญหาในระยะยาวครับ ท่านสามารถเข้ามาขอคำปรึกษาจากนักกายภาพบำบัด “คลินิกกายภาพบำบัด Zenista Health and Wellness”